The medium is the message
Pornografie is zo groot en zo wijdverspreid vanwege het medium: het internet. Om te begrijpen hoe sterk je afhankelijk wordt van pornografie, moeten we eerst het medium begrijpen. Het (niet pornografische, ook wel “safe for work”) internet kan zelf al verslavend zijn. Dat komt door dopamine.
Dopamine is de deur naar verslaving of afhankelijkheid. Je kunt deze deur openen door middelen (zoals drugs), maar ook door gedrag. Vaak wordt gezegd dat dopamine het genotsmolecule is, maar dat is niet waar. Dopamine is het “wilmolecul”; het molecule dat ervoor zorgt dat je iets wil en dat je op zoek gaat naar genot.
Dopamine komt vrij in twee verschillende stadia. Allereerst komt dopamine vrij wanneer je een nieuwe of onverwachte beloning krijgt. De dopamine helpt je om het gedrag in combinatie met de situatie die de beloning hebben veroorzaakt, te onthouden. Dat ziet er als volgt uit:
1) Gedrag –> Beloning –> Dopamine –> Herinnering gedrag en situatie
Na dit eerste stadium, komt opnieuw dopamine vrij als je de situatie uit stadium 1 herinnert. Je ziet dan een mogelijkheid om dezelfde beloning te ontvangen uit situatie 1. Het doel van deze dopamine is om je te motiveren om het gedrag opnieuw te vertonen. Dat ziet er als volgt uit:
2) Situatie –> Dopamine –> Gedrag
Op deze manier werken bijvoorbeeld drugs zo verslavend. Alle zeer verslavende drugs geven je een enorme dopaminekick. Hierdoor denkt je brein dat je zojuist een enorme onverwachte beloning hebt ontvangen. De dopamine zorgt ervoor dat je het situatie en jouw gedrag over het verkrijgen van de drugs goed herinnert. Hierdoor krijgen drugsverslaafden te maken met “triggers”. Dit zijn situaties die lijken op een situatie die voor een sterke beloning heeft gezorgd, waardoor ze weer een sterke dopaminekick krijgen waardoor ze het gedrag (het drugsgebruik) willen vertonen dat voor de beloning zorgt.
Dopamine gewenning
Net zoals je een geur niet meer vindt stinken als je het maar lang genoeg ruikt, kan je brein gewend raken aan hoge doses dopamine. Wanneer je brein blootgesteld wordt aan verhoogde niveaus van dopamine, worden de dopamineontvangers in je brein minder sterk. Je hebt dan meer dopamine nodig om motivatie te creëren. Dit is een universeel symptoom van verslaving of afhankelijkheid. Op deze manier zoekt je brein steeds naar hetgeen je de hoogste dopaminekick geeft, waardoor je steeds meer nodig hebt.
Gedragsverslavingen veroorzaken eenzelfde soort verzwakking van de dopamineontvangers als middelenverslavingen, zoals drugs.